Historie van Libelle en Margriet

Margriet en Libelle zijn twee grote weekbladen die al jarenlang door veel vrouwen zijn en worden gelezen. We duiken in de geschiedenis van beide titels en kunnen concluderen dat, hoewel de boodschap moderner is, beide bladen gelukkig nog steeds volop bestaansrecht hebben.

Eerder schreven we al over de allereerste editie en de geschiedenis van weekblad Donald Duck in Nederland. Deze keer is het de beurt aan twee Nederlandse damesbladen van weleer die vandaag de dag nog steeds springlevend zijn: de Libelle en Margriet. Inmiddels zijn beide tijdschriften zoals het vandaag de dag gebruikelijk is omgetoverd tot volledig multimediale merken met moderne responsieve website, social media van A tot Z en verscheidene winterfestivals en zomerdagen. Desalniettemin zijn de beide weekbladen in hun papieren verschijningsvorm nog steeds niet weg te denken, en hopelijk blijft dat nog een hele tijd zo. Want zoiets vluchtigs en ontastbaars als een website kan natuurlijk nooit een volwaardige vervanger zijn van een mooi blad op glossy papier waar je heerlijk relaxt doorheen kunt bladeren. Zelfs een digitale editie van een tijdschrift kan, hoe makkelijk het misschien ook is voor op vakantie, vooral om de laatste reden ons inziens niet tippen aan 'the real deal'. Om nog maar te zwijgen van het moment dat de nieuwe editie op de mat valt: puur qua geluksmomentje natuurlijk niet te vergelijken met het openen van een app en het drukken op een knop om het laatst verschenen nummer te downloaden. Bleh.

Weekblad Libelle, niet alleen voor de huisvrouw

Laten we zoals dat ook te doen gebruikelijk is in een restaurant de oudste dame eerst serveren. Dat is in dit geval, met ruim 4 jaar meer levenservaring, Libelle. Op 13 april 1934 verscheen het eerste nummer van het weekblad, welke wij onlangs samen met een paar andere vintage tijdschriften bij de kringloop tegenkwamen. Over gelukjes gesproken! Dit maakt het blad dus op het moment van schrijven 82 jaar oud; een respectabele leeftijd. In de eerste editie, in totaal 32 pagina's dik en met als verkoopprijs 8 ouderwetse guldencenten, onder meer een artikel over de prins der dameskappers, ene Antoine uit Parijs, die 'in het Parijs van heden de haarmode dicteert van Eva's dochteren'. Jawel. Da's wel even andere koek dan '5x kapsels die je jaren jonger maken', zoals in de Margriet van afgelopen week... Libelle deed vanaf het begin ook al aan mode: tegen betaling van 50 cts. voor complets en 35 cts. voor japonnen kon je een patroon bemachtigen. In nummer 1 aandacht voor de gekleede namiddagjapon, ook beschikbaar als 'model voor zware figuren'. Helemaal niets mis mee wat ons betreft.

Verderop vinden we gedetailleerde informatie over het melkgebit en instructies over welke hoed en welke japon het beste bij welk figuur en gezicht passen. Praktisch, want het zal je maar 'vergaan als de mannequin tot wie de bijziende dame zeide: "Maar juffrouw, wat hangt er allemaal voor rommel om uw middel?"'. Exact, dat wil je natuurlijk niet. In de rubriek Met naald en draad leren we vervolgens hoe een garnituur voor de moderne slaapkamer anno 1934 er uitziet en hoe we eenvoudig een theemutsen-overtrek kunnen maken. Daarna volgt een foto-reportage van de destijds bijna 25 jaar wordende prinses Juliana, een briljante poster met als ondertitel 'bandenpech', tips voor de huisvrouw inclusief het Menu van de Week met onder andere runderlappen met spinazie en spekpannekoeken met stroop (niet geen healthy lifestyle, gewoon genieten: yes!) en de strip: destijds nog geen Jan, Jans en de kinderen maar Nico Nietigs' kopzorgen. Er staat zelfs al een advertentie in: van Everlasting breikatoen: jong geleerd, oud gedaan. Tegenwoordig overigens ook jong gedaan en helemaal hip, dus je kunt wel spreken van een vooruitziende blik!

Vandaag de dag is Libelle nog steeds een weekblad voor vrouwen, maar de dame op leeftijd heeft in de loop der jaren wel een grondige verjongingskuur ondergaan en is verworden tot een modern vrouwenweekblad voor eigentijdse vrouwen die veel waarde hechten aan hun gezin. Ze is qua oplage inmiddels wel wat afgeslankt, maar wie weet past ze in de toekomst weer in het 'model voor corpulente figuren'. Als het aan de enthousiaste en actieve redactie ligt wel: het weekblad staat iedere week boordevol met interviews, artikelen over mode, verzorging, beauty, lekker eten en genieten. Verder wordt ieder jaar de drukbezochte Libelle zomerweek georganiseerd voor lezeressen en iedereen die maar belangstelling heeft.

Margriet: weekblad voor vrouwen en meisjes

Op 30 september 1938 verscheen de eerste editie van de Margriet met als ondertitel 'Weekblad voor Vrouwen en meisjes'. In eerste instantie als bijlage bij het familieblad 'De week in beeld' van de toenmalige uitgever De Gïllustreerde Pers, vanaf 1942 als zelfstandig blad. De cover wordt gesierd door een schattig meisje in een gebreid pakje. Op pagina 11 kun je lezen hoe je het kunt maken. De toon is gezet: Margriet is hét blad voor de vrouw met als hoofdtaak de zorg voor man en kind(eren). Sinds 1964 huizen Margriet en Libelle gezusterlijk onder één dak, eerst bij VNU en sinds 2001 bij de huidige uitgever Sanoma. Voor Margriet was het dus met name in de beginjaren zaak zich te onderscheiden van concurrent Libelle. Dit deed de in eerste instantie éénkoppige redactie bestaande uit Alma van Eysden-Peeren met succes door de rubriek 'Margriet weet raad' met daarin huishoudelijke tips te introduceren en lezeressen aan te moedigen om hun 'moeilijkheden naar Margriet te schrijven'. Libelle kon vanwege het succes niet achterblijven en kwam niet veel later met een zelfde soort rubriek.

In 1952 verscheen de eerste editie van weekblad Donald Duck gratis bij Margriet. Inmiddels was het een 'Weekblad voor Moeder en kind' met nog steeds prominent een foto van kinderen op de cover. Net als de Libelle onderging het blad in de afgelopen decennia verscheidene metamorfoses. Wat is gebleven is het persoonlijke contact en de betrokkenheid met lezeressen. Maar niet meer zo oubollig als in de tijd van 'Margriet weet raad' natuurlijk. Tegenwoordig worden er nog steeds tips en adviezen gegeven, nu gericht op de moderne, actieve vrouw die optimaal wil genieten van het leven. Net zoals Libelle organiseert Margriet ook festivals. De eerstvolgende is het Margriet Winter Festival (voorheen Fair) in de jaarbeurs in Utrecht. Hoe het ook zij, we wensen haar en haar grote zus nog vele jaren toe. Als het even kan ook in de papieren versie! En ohja, Libelle: graag weer het Menu van de Week terug inclusief rabarber met vanillevla, rauwe sla en havermout. Want dat is gewoonweg briljant!